Mag je zwemmen als het onweert?

Bliksem ontstaat bij een spanningsverschil van miljoenen volt tussen een wolk en de aarde, en vormt dus een zeer krachtig elektrisch veld. Een blikseminslag op water kan 100 meter verder nog fataal zijn omdat water een uitstekende geleider is.

Zwemmen is gevaarlijk tijdens een onweer

De bliksem slaat het vaakst op het land in. Toch is een onweer zeer gevaarlijk voor zwemmers in de open lucht, doordat zij met hun hoofd het hoogste punt in het water zijn. Bliksem zoekt steeds de kortste weg omlaag, en zal daarom juist het hoofd van een zwemmer treffen in plaats van het water naast hem of haar.

Verlaat bij een naderend onweer meren, rivieren, de zee of een buitenzwembad. Zwemmen of surfen is op dat moment levensgevaarlijk. 

Zwemmen in een gecombineerd binnen-buitenzwembad, waarbij het buitenbad overgaat in een binnenbad, is even gevaarlijk. Ga zo snel mogelijk uit het water. 

In de zee is de kans om getroffen te worden door de bliksem nog groter! Ook al doet de blikseminslag zich voor op meer dan 500 meter van waar jij aan het zwemmen bent, kan je toch nog geraakt worden, aangezien zeewater extra goed geleidt.

Zwemmen in een binnenzwembad is minder risicovol. Toch is het aan te raden om tijdens een onweer het water te verlaten en uit de directe omgeving van het zwembad te blijven.  

Ben je op een boot of aan het surfen?

Ga bij dreigend onweer niet varen of surfen. Alleen boten met een afgesloten metalen hut zijn binnen veilig. Wordt u door een onweer overvallen, verlaat dan zo snel mogelijk het water en zoek een schuilplaats, maar nooit onder een alleenstaande boom, langs een bosrand of in de buurt van een metalen afrastering.

Is er geen plaats om te schuilen in de buurt?

- blijf dan op ten minste 3 meter van elkaar,

- hurk, met de armen om de knieën, het hoofd zo laag mogelijk, de handen over de oren en de voeten tegen elkaar. Ga niet plat op de grond liggen. 

- zoek een zo laag mogelijke plaats.

U kan niet meer weg van het water?

- blijf ter plaatse liggen met de boot,

- ga indien mogelijk binnen in de kajuit,

- blijf uit de buurt van natte onderdelen en metalen constructies, vooral aan de rand van de boot,

- strijk de zeilen en laat de mast zakken; laat bij een surfplank mast en zeil vallen,

- Maak u zo klein mogelijk op de surfplank door gehurkt te gaan zitten op uw tenen met de voeten bij elkaar en sla uw armen om de knieën, het hoofd zo laag mogelijk met uw handen over de oren.

Ben je aan het vissen?

Haal bij naderend onweer de hengels uit het water. Loop er zeker niet mee rond. Ga weg van het water en zoek zo snel mogelijk een veilige schuilplaats. Kan u niet meer weg, ga dan gehurkt op uw tenen zitten, met de armen om de knieën en het hoofd zo laag mogelijk, de handen over de oren en de voeten tegen elkaar. 

Vissen gaan niet dood als de bliksem op het water inslaat. Zolang ze onder water blijven, zijn ze veilig. De bliksem blijft namelijk aan de oppervlakte. 

Wat moet je doen indien iemand getroffen is door de bliksem?

Mocht er iemand getroffen zijn door de bliksem dan moet u op de volgende manier handelen. 

Let wel altijd eerst op uw eigen veiligheid. Is het absoluut niet veilig op de plek waar de getroffen persoon is, verplaats hem of haar dan eerst naar een veilige plaats.

Doe daarna het volgende:

Bel direct de hulpdiensten 112 en geef zo exact mogelijk de locatie door en wat er gebeurd is.

Controleer de ademhaling van het slachtoffer. Spreek met hem of haar aan en kijk of er een regelmatige en goede ademhaling is. Zo niet, begin dan direct te reanimeren.

Controleer de hartslag: Is deze goed en regelmatig? Zo niet, begin direct te reanimeren.

Is er een goede ademhaling en hartslag? Probeer het slachtoffer bij bewustzijn te brengen of te houden.

Controleer vervolgens op uitwendig letsels. Let hierbij op brandwonden. Zijn er brandwonden, probeer ze dan af te koelen met water. 

Houdt daarnaast rekening met schade aan het zenuwstelsel, botbreuken, gehoor en zicht.