Wat is de beste manier om huidkanker te voorkomen?
Hoewel onderzoekers verschillende nieuwe strategieën onderzoeken om melanoom en andere huidkankers te voorkomen en te behandelen, is de meest doeltreffende strategie het vermijden van onnodige blootstelling aan de zon en het helemaal afschaffen van recreatief zonnen.
Er bestaat niet zoiets als een goede bruine kleur; een bruine kleur betekent dat er schade is.
De zon en huidkanker
Te veel zonlicht kan leiden tot melanoom - de meest dodelijke vorm van huidkanker - maar het kan ook leiden tot andere soorten huidkanker, zoals basaalcelcarcinoom of plaveiselcelcarcinoom. Melanoom vertegenwoordigt slechts 5 procent van alle huidkanker, maar 75 procent van alle sterfgevallen.
Basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm en is zelden dodelijk. Plaveiselcelcarcinoom komt in ongeveer 16 procent van alle gevallen voor. Hoewel het vaak met succes kan worden behandeld, kan het zich soms ook uitbreiden en dodelijk zijn. In de afgelopen eeuw is het aantal gevallen van niet-melanoom huidkanker gestaag toegenomen.
Wie loopt risico op huidkanker?
Hoewel iedereen huidkanker kan krijgen, is het risico het grootst bij mensen met een lichte of sproetige huid die gemakkelijk verbrandt, lichte ogen en blond of rood haar. Mensen met een donkere huidskleur zijn ook vatbaar voor alle soorten huidkanker, hoewel hun risico lager is.
Naast de huidskleur zijn andere risicofactoren het hebben van een familiegeschiedenis of persoonlijke geschiedenis van huidkanker, het hebben van een baan in de open lucht, en het leven in een zonnig klimaat. Een geschiedenis van ernstige verbranding door de zon en een overvloed aan grote en onregelmatig gevormde moedervlekken zijn risicofactoren die eigen zijn aan melanoom.
Bescherm uw huid tegen de zon
De meeste mensen denken ten onrechte dat een gewoon wit T-shirt hen beschermt als ze buiten in de zon gaan. Dat is niet zo. Een gewoon wit T-shirt staat gelijk aan een SPF (sun protection factor) van 2. Een nat wit T-shirt heeft een SPF van 0!
Het beste wat mensen kunnen doen is de zon zo veel mogelijk vermijden of, als ze toch buiten moeten zijn, voldoende zonnebrandcrème met een hoge SPF-waarde dragen. Kinderen zijn bijzonder kwetsbaar voor huidbeschadiging, dus het is van cruciaal belang dat zij voldoende worden beschermd. Bescherming tegen de zon is ook niet alleen voor de zomermaanden. Bij buitenactiviteiten in de winter, zoals skiën of sleeën, wordt de onbeschermde gezichtshuid ook blootgesteld aan gevaarlijke UV-stralen. Zonnebrandcrème gebruiken is dus iets wat het hele jaar door moet gebeuren.
Huidkanker voorkomen
Huidkanker is een vorm van kanker die we voor het grootste deel kunnen voorkomen. Het is alleen een kwestie van volhouden. Naast het vermijden van te veel zonlicht is het van cruciaal belang om een levenslange gewoonte van zelfonderzoek in te voeren ter bescherming tegen huidkanker. Volg de richtlijnen van de American Cancer Society voor zelfonderzoek, ook wel de "ABCD"-regels genoemd, met betrekking tot veranderingen in moedervlekken of gezwellen:
- A staat voor ASYMMETRIE: De ene helft van de moedervlek of moedervlek komt niet overeen met de andere.
- B staat voor BORDER (grens): De randen zien er onregelmatig of rafelig uit.
- C staat voor COLOR (kleur): De kleur is niet overal hetzelfde, maar kan onregelmatig lijken, met verschillende tinten bruin, zwart, rood, wit of blauw.
- D staat voor DIAMETER: Het gebied is groter dan ongeveer een halve centimeter ter grootte van een potloodgummetje - of wordt steeds groter.
Hoe wordt de diagnose van huidkanker gesteld?
Huidkanker wordt herkend aan het uiterlijk van de huid. De diagnose moet worden bevestigd met een biopsie. Hierbij wordt een monster van het weefsel genomen, dat onder een microscoop wordt gelegd en onderzocht door een dermatopatholoog, een arts die gespecialiseerd is in het onderzoeken van huidcellen. Soms kan met een biopsie al het kankerweefsel worden verwijderd en is geen verdere behandeling nodig.
Wanneer moet ik een arts raadplegen?
Als u veranderingen in uw huid opmerkt die u zorgen baren, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts. Het is belangrijk dat u uw huid regelmatig controleert om eventuele nieuwe vlekken of veranderingen in bestaande laesies op te merken.
Christiaan Janssens
CRO Akwa Wellness
Literatuur
Relationship between sun exposure and melanoma risk for tumours in different body sites
Signs and Symptoms of Melanoma Skin Cancer
Sun-Safe Strategies to Prevent Skin Cancer
Gandini S. et al.: Meta-analysis of risk factors for cutaneous melanoma: II. Sun exposure. "European Journal of Cancer". (2005) 41:45-60.
Schwartz R., Skin Cancer, Blackwell Publishing (2008).
